ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ അതുല്യനായ രാജതന്ത്രജ്ഞൻ

ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ ആദരണീയനായ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും അറിയപ്പെടുന്ന ചികിത്സകനും ഒരു പ്രേസസ്ഥ വിദ്യാഭ്യാസ വിചക്ഷണനും ആയിരുന്നു. അദ്ദ്ദേഹമാണ് ഡൽഹിയിലെ പ്രശസ്തമായ ജാമിയ മില്ലിയ ഇസ്ലാമിയയുടെ സ്ഥാപകൻ.

ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെയും അഖിലേന്ത്യാ ഖിലാഫത് കമ്മിറ്റിയുടെയും അധ്യക്ഷനായി വിരാജിക്കുവാൻ ഭാഗ്യം ലഭിച്ച ഏക വ്യക്തി ആണ് അദ്ദേഹം. അതോടൊപ്പം തന്നെ ഹിന്ദു മഹാ സഭയുടെയും അധ്യക്ഷനായിരുന്നു അദ്ദേഹം എന്നതിലാണ് അദ്ദ്ദേഹത്തിന്റെ മഹത്വവും വിശാല മനസ്കതയും, മതേതരത്വവും വെളിപ്പെടുന്നത്.

ഭാരതത്തിൽ മുകൾ സാമ്രാജ്യം കെട്ടിപ്പടുത്ത മുകൾ ചക്രവർത്തി ബാബറിന്റെ കൊട്ടാരം വൈദ്യന്മാരുടെ കുലത്തിൽ പെട്ട ഷെറീഫ് ഖനി കുടുംബത്തിൽ 1868 ലാണ് ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാന്റെ ജനനം.

1892ൽ വൈദ്യപഠനം പൂർത്തിയാക്കിയ അദ്ദേഹം രാംപുരിൽ നവാബിന്റെ കൊട്ടാരത്തിൽ മുഖ്യ വൈദ്യനായി നിയമിതനായി. ഏറെ വൈകാതെ സയിദ് അഹമ്മദ് ഖാനുമായുള്ള ഒരു കുടിക്കാഴ്ചക്കു ശേഷം ഇന്ന് അലിഗർഹ് മുസ്ലിം സർവകലാശാല എന്നറിയപ്പെടുന്ന അന്നത്തെ അലിഗർഹ് കോളേജിന്റെ ട്രസ്റ്റി ആയും അദ്ദേഹം നിയമിക്കപ്പെട്ടു.

തുടക്കം മുതലേ പാരമ്പര്യ ചികിത്സയുടെ, പ്രേത്യേകിച് യൂനാനിയുടെ വളർച്ചക്കും ഉന്നമനത്തിനുമായി അദ്ദേഹം അധീവ താല്പര്യം കാണിച്ചിരുന്നു.അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബത്തിലെ ഹക്കിമുകൾ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികളുടെ പോലും വൈദ്യന്മാരായി സേവനമനുഷ്ടിച്ചിരുന്നു.

പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയുടെ പരമ്പരാഗത ചികിത്സ രീതികളെ തള്ളിപ്പറഞ്ഞു ചുവടു മാറ്റിയപ്പോൾ ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ പാരമ്പര്യ ചികിത്സകരെ ഒന്നിച്ചണിനിരത്തി ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്യത്തിനെതിരെ പ്രേക്ഷോപത്തിനു നേതൃത്വം നൽകി.

ഇതിനെ തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യം സ്വതന്ത്ര പ്രസ്ഥാനത്തിനെതിരെ ആഞ്ഞടിക്കുകയും നിരവധി മുസ്ലിം നേതാക്കളെ തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തപ്പോൾ അജ്മൽ ഖാൻ മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ സഹായം ആവശ്യപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവരെ ഒന്നിച്ചു ചേർത്ത് ഖിലാഫത് പ്രസ്ഥാനത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുകയും ചെയ്തു.

1921ൽ കോൺഗ്രെസിന്റെ അധ്യക്ഷനായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അദ്ദേഹം മറ്റു കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി ചേർന്ന് ജാലിയൻ വാലാബാഗിലെ കൂട്ടക്കൊലക്ക് എതിരെ ആഞ്ഞടിച്ചു. ഏറെ കാലത്തേക്ക് ബ്രിട്ടീഷ് പോലീസ് അദ്ദേഹത്തെ തുറങ്കലിലടച്ചു.

ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന്റെ നിയന്ത്രണങ്ങക്ക് അപ്പുറമുള്ള ഒരു വൈദ്യ പഠനസൗകര്യമാണ് ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ വിഭാവനം ചെയ്തിരുന്നത്. ഇതര മുസ്ലിം പണ്ഡിതരുമായി ചേർന്ന് അദ്ദേഹം ഇതിനായി പരിശ്രമിച്ചു.

ഇന്ത്യക്കാർ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളെ ബഹിഷ്കരിക്കണമെന്ന നിർദ്ദേശത്തോട് അനിഭവം പ്രകടിപ്പിച് 1920ൽ മറ്റു മുസ്‌ലി നേതാക്കളോട് ചേർന്ന് അദ്ദേഹം ജാമിയ മില്ലിയ ഇസ്ലാമിക് (ഇസ്ലാമിക് നാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി) അലിഗാർഹിൽ സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ന് അലിഗർഹ് മുസ്ലിം യൂണിവേഴ്സിറ്റി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ സർവകലാശാലയുടെ ആദ്യത്തെ വൈസ് ചാൻസിലർ ആയിരുന്നു ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ.

യൂനാനി-ആയുർവേദ മരുന്നുകളുടെ ശാസ്ത്രീയ നിർമാണത്തിനായി അദ്ദേഹം ഭവഖാന സ്ഥാപിക്കുകയും ഷെരിഫ് മൻസിലിൽ ചികിത്സ നടത്തുന്ന ഡോക്ടർമാർ നിർബന്ധമായും ഭവഖാനയുട മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കണമെന്ന് കർശനമായ നിർദ്ദേശം നൽകുകയും ചെയ്തു.84ലധികം അത്ഭുത പച്ചമരുന്നുകളുടെ ഫോർമുലകൾക്കു ഭവഖാന പേറ്റന്റ് നേടിയിട്ടുണ്ട്.

അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ച തിബിയ കോളേജ് ഡൽഹിയിലെ കരോൾബാഗ് പ്രേദേശത്തു ഇന്നും തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തോടുള്ള ആദര സൂചകമായി ഈ പ്രദേശത്തെ പ്രധാന റോഡ് ഇന്നും ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ റോഡ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.

ഹക്കിം അജ്മൽ ഖാൻ - സ്വതന്ത്ര സമര സേനാനി-വിദ്യാഭ്യാസ വിചക്ഷണൻ, സംശയലേശമന്യേ യൂനാനിയുടെ ഭാരതത്തിലെ പ്രചാരകൻ -1927ൽ ആ ദീപം പൊലിഞ്ഞു പോയി. സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ കാലത്തു സർക്കാർ നൽകിയ പുരസ്‌കാരങ്ങൾ അഭിമാനപൂർവം തിരസ്കരിച്ച അദ്ദേഹത്തെ ഭാരതജനത "മസിസി-ഉൽ-മുൽഖ്" (രാഷ്ട്ര വൈദ്യൻ) എന്ന സ്ഥാപനം നൽകി ആദരിച്ചു.